جوان آنلاین: امروز سپاه و بسیج در عرصه محرومیت‌زدایی و امید‌آفرینی در جامعه پیشرو هستند و در این میان، چند سالی می‌شود که گروه‌های جهادی در استان‌های مختلف علاوه بر خدمات‌رسانی در عرصه‌های مختلف به اشتغالزایی و توانمند‌سازی ساکنان روستا‌ها و مناطق کم‌برخوردار می‌پردازند. این اتفاق می‌تواند از مهاجرت‌ها جلوگیری کرده و در دراز مدت موجب شکوفایی روستا‌ها و حتی مهاجرت معکوس گردد. کاری که در آذربایجان شرقی توجه ویژه‌ای به آن شده و با استفاده از ظرفیت‌های هر منطقه برای همان منطقه اشتغالزایی صورت گرفته است. مثلاً از تولید بالای سیب در شهرستان اهر، خشکبار شهرستان شبستر، تابلوفرش‌های بی‌نظیر شهرستان سردرود و در شهرستان هریس از توانمندی‌های فرش دستباف این منطقه استفاده شده تا با جذب جوانان قدم بزرگی در جهت کارآفرینی برداشته شود.
گروه‌های جهادی در آذربایجان‌شرقی در حوزه‌های فرهنگی، عمرانی، آموزشی، اقتصادی، درمانی و رسانه مشغول خدمت به مردم هستند و طبق قانون مصوبه سال ۱۳۸۶ مجلس شورای اسلامی، این گروه‌ها در حمایت از دولت در راستای فعالیت‌های عام‌المنفعه و محرومیت‌زدایی وجهه قانونی و رسمی پیدا کرده‌اند. ولی کاری که هم اکنون به آن توجه ویژه‌ای می‌شود، موضوع اشتغالزایی و آموزش حرفه و فنون مختلف به نوجوانان و جوانان روستاهاست.
فرمانده بسیج سازندگی سپاه عاشورا، از فعالیت ۵ هزار گروه جهادی در استان خبر داده و می‌گوید: «بسیج سازندگی از یک نهال کوچک تبدیل به درخت تنومند شده است که بخشی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان دستگاه اجرایی نزد دولت شناخته می‌شود. همچنین قرارگاه جهادی در قالب راهبری ۵هزار گروه جهادی در عرصه‌های عمرانی، بهداشتی، دندانپزشکی، واکسیناسیون دام و طیور در مناسبت‌های مختلف به مردم خدمات‌رسانی می‌کنند.».
اما خدمات‌رسانی‌های جهادگران در عرصه‌هایی که مردم نیاز شدیدتری احساس کرده و بخشی از زندگیشان در گرو حل مشکلات آن بخش‌هاست، بیش از پیش به چشم می‌خورد.
به عنوان مثال آبرسانی‌ها و تأمین نیاز‌های کشاورزان در بحث کود و سموم بخشی از همین اقدامات مهم است.
آنطور که فرمانده بسیج سازندگی سپاه عاشورا عنوان می‌کند، آذربایجان‌شرقی توانسته در جهاد آبرسانی رتبه اول کشوری را کسب کند.
سرهنگ جواد ملک‌لو می‌گوید: «طرح جهاد آبرسانی در تمام ایران به اجرا در آمده است و تقریباً دو سال است که در این منطقه هم عملیاتی شده و همچنان ادامه دارد. با این حال آذربایجان‌شرقی با پیشرفت فیزیکی ۹۲درصدی، بالاتر از میانگین ۵۵درصدی در کشور، مقام اول را در میان تمام استان‌ها به خود اختصاص داده است.»
با گذری به زمان و نحوه اجرای این طرح بزرگ در آذربایجان شرقی باید گفت، فاز اول پروژه جهاد آبرسانی برای ۱۲۱ روستا در چهار شهرستان ورزقان، خدا آفرین، کلیبر و هشترود طراحی شده بود که در حین اجرای عملیات لوله‌کشی به ۱۸۷روستا، اعتبار اختصاص یافته به ۲۵۰میلیاردتومان افزایش یافت و در این راستا آبرسانی به ۹۱روستا در سوم خرداد ماه سال‌جاری به بهره‌برداری رسید.
آنطور که مسئولان اعلام کرده‌اند با تأمین منابع لازم از سوی وزارت نیرو فاز دوم عملیات آبرسانی به ۲۳۳روستا در کل استان اجرایی شده است.
آبخیز تا جالیز در مزارع
در دولت سیزدهم پروژه نهضت ملی مسکن و مسکن محرومین که بزرگ‌ترین دغدغه اقشار نیازمند و کم‌درآمد به شمار می‌آید در اولویت کارها قرار گرفت و در این راستا بسیج سازندگی سپاه عاشورا با بهره‌گیری از ظرفیت گروه‌های جهادی از جمله گروه شهیدمهدی باکری طی دو سال پروژه‌های نهضت ملی مسکن در شهر جدید سهند را به خوبی پیش برد.
در همین رابطه، فرمانده بسیج سازندگی سپاه عاشورا از اعطای۷۲ واحد مسکن به متقاضیان در شهر جدید سهند خبر داده و می‌گوید: «بسیج سازندگی مجموعه‌های ۲۵۲واحدی شهرستان مرند، هزارو۶۸۰ واحدی شهرستان مراغه و ۷۸۰واحدی در شهرک اندیشه تبریز را برای مددجویان کمیته امداد و بهزیستی در دست ساخت دارد. همچنین در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، تعداد۴۰۰واحد مسکن به مددجویان کمیته امداد تحویل داده شده که ۲۰۰واحد آن به صورت کامل از سوی‌گروه‌های جهادی ساخته‌شده و به بهره‌برداری رسیده است.»
طرح «آبخیز تا جالیز» هم یکی دیگر از مهم‌ترین برنامه‌هایی است که در آذربایجان شرقی در حال اجراست.
قرارداد این طرح میان قرارگاه امام حسن مجتبی (ع)، سازمان بسیج سازندگی، جهاد کشاورزی و منابع طبیعی استان برای ۹۰پروژه با اعتبار ۵۴میلیارد و ۵۰۰میلیون تومان منعقد شده که از سوی ۱۳۰ گروه جهادی وارد فاز عملیاتی شده‌است.
ناگفته نماند در سال جدید و از همان روز‌های نخست، یعنی در ایام تعطیلات نوروز، جهادگران راهی مناطق محروم شدند و به ارائه خدمات گوناگون پرداختند. بعد از آن و در طرح تابستانه هم بسیاری از نیاز‌های هموطنان در روستا‌های کم‌برخوردار شناسایی شده و بعد از برنامه‌ریزی، گروه‌های جهادی در مناطق مورد نظر اردو زده و در جهت رفع آنها اقدامات زیادی داشتند. تأمین و پخش بسته معیشتی، خرید تبلت برای دانش‌آموزان، آماده‌سازی و توزیع بسته‌های بهداشتی، گوشت قربانی، اهدای جهیزیه و آزادی زندانیان جرائم غیرعمد از جمله اقدامات عام‌المنفعه بسیج سازندگی و گروه‌های جهادی آن است. آمار دقیق این اقدامات را سرهنگ حامد صادقی، دبیر فعالیت‌های فرهنگی و کمک‌های مؤمنانه ارائه می‌کند که می‌گوید: «۱۴۶هزار بسته معیشتی، طبخ و توزیع ۳۵۰هزار پرس غذای گرم، توزیع ۱۵هزار بسته لوازم‌التحریر، آزادسازی ۴۴نفر زندانی جرائم غیرعمد، اهدای ۷۳۶کالای اساسی، احداث ۱۷۴واحد مسکن و ۱۹۲واحد مرمت و بازسازی خانه‌های محروم و اهدای ۷۹۷سری جهیزیه برای نوعروسان تنها بخشی از فعالیت‌ها تا قبل از شروع تابستان بود.»
در کنار این کارها، پویش «خانه دوست کجاست» نیز در ماه مبارک رمضان در روستا‌ها و مناطق محروم اجرایی شد. در این پویش نیاز‌های معیشتی خانواده‌ها مورد توجه بود که جهادگران با آماده‌سازی سبد‌های غذایی، آنها را به دست هموطنان کم برخوردار می‌رساندند. همچنین ۴۵۰گروه جهادی در سطح استان برای اجرایی کردن طرح کاشت یک میلیارد درخت در کل کشور که باید طی چهار سال انجام شود، فعالیت می‌کنند. نتیجه این همکاری‌ها هم کاشت ۵/۱ میلیون نهال مثمر و غیر مثمر در یک سال گذشته بوده است.
بهسازی و مقاوم‌سازی مدارس
یکی از اقدامات شایسته بسیج سازندگی، هموار کردن مسیر رفت و آمد روستاییان است که در این رابطه با مشارکت مردمی و سازمان‌های مختلف، از قیر تهاتری بهره برده و راه‌های روستایی دورافتاده، بین مزارع، محوطه حوزه‌ها، پایگاه‌ها، پاسگاه‌های شکاری و خانه‌های سازمانی ارتش آسفالت‌ریزی می‌شود. در این راستا در سال ۱۴۰۲، در ۵۲پروژه با حجم ۷ هزارو۸۵۶تن در مساحت ۶۲۰هزار متر مربع به ارزش ۲۸۳میلیارد تومان آسفالت‌ریزی شد که توانست حرکت و جابجایی ساکنان این مناطق را تسهیل کند. البته بهسازی و نوسازی مدارس و تأمین تجهیزات و امکانات مورد نیاز آنها از دیگر اقداماتی است که در دستور کار مسئولان سپاه آذربایجان شرقی قرار دارد. سرهنگ ابوالفضل بصیری، دبیر قرارگاه سازندگی و محرومیت‌زدایی سپاه عاشورا از شناسایی ۴۸مدرسه نیازمند بازسازی و تعمیر به ارزش هزارو۵۰۰ میلیارد تومان با همکاری سازمان نوسازی مدارس خبر داده و می‌گوید: «دستگاه‌های مختلف در سال‌های گذشته مطالعات متعددی در مورد مسائل فرهنگی، زیرساخت‌های بهداشتی، آموزشی کتابخانه و مدارس مناطق حاشیه‌نشین شهرستان‌های تبریز، مراغه، سراب، میانه و مرند کرده‌اند که در آینده شاهد عملیاتی شدن این مطالعات خواهیم بود.»
سرهنگ علی رضایی، دبیر قرارگاه اقتصاد مقاومتی هم به تشکیل ۶۶ تعاونی اشاره می‌کند و می‌گوید: «هر ساله در راستای تحقق شعار سال برنامه‌های متناسب اقتصادی تبیین و تدوین می‌شود و از سال ۱۳۹۷، هزارو ۲۵۶ صندوق قرض‌الحسنه با عضویت ۷۸هزارو ۱۹۰ نفر با گردش ۴۰میلیارد تومان تشکیل شده است.»
بهره‌مندی از توانمندی‌های هر منطقه
وقتی بحث اشتغالزایی و کاهش بیکاری مطرح می‌شود، باید هر منطقه بتواند ابتدا ظرفیت‌های خود را بشناسد و بعد از آن برنامه‌ریزی درستی در بهره‌مندی و استفاده از آنها ارائه کند.
کاری که در آذربایجان شرقی صورت گرفته و در شهرستان اهر تولید سیب، در شهرستان شبستر خشکبار، در شهرستان سردرود تابلو فرش و در شهرستان هریس فرش دستباف برای اشتغالزایی هدف‌گذاری شده است.
جالب اینکه بسیج سازندگی آذربایجان‌شرقی در سال گذشته توانست رتبه یک کشوری را در جذب سرمایه کسب کند. در همین راستا ۳ هزار و ۶۷۳ طرح به بانک‌های عامل معرفی شد و برای ۲ هزار و ۶۰۴ طرح ۲۸۰میلیارد تومان برای اشتغالزایی ۲ هزارو ۵۰۰ نفر جذب سرمایه شد.
یادی از امام جمعه شهید تبریز
وقتی از اقدامات ماندگار جهادگران به خصوص در آذربایجان شرقی صحبت به میان می‌آید، نمی‌توان یادی از امام جمعه شهید تبریز نکرد.
اوایل امسال بود که حجت الاسلام والمسلمین آل‌هاشم با عنوان اینکه یکی از یادگار‌های ارزشمند امام راحل جهاد سازندگی است، گفت: «خدمات جهاد سازندگی در روستا‌ها فراموش شدنی نیست. آبرسانی، احداث جاده‌ها و در طول جنگ تحمیلی هم کار‌های بسیار ارزشمندی صورت گرفت.» نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی ادامه داد: «رهبر معظم انقلاب با هوشمندی تمام، کاری کردند که بسیج سازندگی به سپاه ملحق شد و خوشبختانه تا به امروز این نیرو در پیشرفت و آبادانی کشور قدم برداشته و در استان‌ها اقدامات تأثیرگذاری داشته است.» امام جمعه تبریز، با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری به جوانان و نیرو‌های ارزشی بسیار امیدوار هستند، ادامه داد: «گروه‌های جهادی در مناسبت‌های مختلف با هماهنگی بسیج سازندگی، گروه‌های امدادی و پزشکی در محلات مختلف تبریز اقدام به خدمات‌رسانی می‌کنند.» بهرحال امروز گروه‌های جهادی توانسته‌اند جایگاه اصلی خود را در جامعه پیدا کنند و فقط نیازمند همراهی و همکاری سازمان‌ها و نهاد‌ها هستند تا سرعت محرومیت زدایی‌ها را بالا ببرنند. جهادگران بدون هیچ ادعا و خواسته‌ای وارد میدان شده‌اند و با تشکیل گروه‌های تخصصی کاری کرده‌اند تا با توجه به نیاز هر منطقه، گروه مرتبط به آن نقاط اعزام و به رفع کاستی‌ها بپردازد. در این میان، جهادگران هم با خودسازی در تلاشند تا به مدیرانی دلسوز و مردمی برای فردای ایران تبدیل شوند.
